Wyjazd studyjny pt.„Dobra praktyka pszczelarska na przykładzie austriackich doświadczeń”

Projekt pt. „Dobra praktyka pszczelarska na przykładzie austriackich doświadczeń” zrealizowany został w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (PS WPR 2023-2027).

Celem operacji była wymiana wiedzy i doświadczeń z zakresu prowadzenia gospodarki pasiecznej, podniesienie kompetencji, poznanie innowacyjnych rozwiązań oraz dobrych praktyk związanych z pszczelarstwem, jak również integrowanie środowiska hodowców pszczół.

5-cio dniowy wyjazd studyjny skierowany był do pszczelarzy prowadzących pasieki, firm działających w branży pszczelarskiej współpracujących z Samorządem Województwa Podlaskiego, osób zainteresowanych przyszłą hodowlą pszczół. W wyjeździe uczestniczyła grupa licząca 30 osób.

Wyjazd był cennym doświadczeniem edukacyjnym pozwalającym wymienić się wiedzą i doświadczeniem, nawiązać wzajemną współpracę oraz pozyskać kontakty z samorządem lokalnym, osobami, stowarzyszeniami czy też firmami związanymi z pszczelarstwem.

W ramach wyjazdu poruszone zostały następujące tematy i zagadnienia:

·         prowadzenie nowoczesnej gospodarki pasiecznej,

·         zastosowanie innowacyjnych rozwiązań związanych z utrzymaniem pszczół,

·         marketing i skuteczna sprzedaż miodu i produktów pszczelich,

·         zwalczanie chorób pszczół,

·         hodowla matek pszczelich,

·         wymiana wiedzy i doświadczeń w prowadzeniu gospodarki pasiecznej.

W ramach programu zaplanowano:

·         wizytacje gospodarstw pszczelarskich,

·         odwiedzenie zakładu związanego z przetwórstwem produktów pszczelich,

·         spotkania z lokalnymi pszczelarzami i organizacjami zrzeszającymi pszczelarzy,

·         zostały zorganizowane wykłady branżowe związane z tematyką innowacyjnych rozwiązań w zakresie utrzymania pszczół, wytwarzania miodu i produktów pszczelich, zwalczania chorób pszczół, hodowli matek pszczelich oraz prowadzenia nowoczesnej gospodarki pasiecznej.

RELACJA Z WYJAZDU STUDYJNEGO:

Dzień I – 6 października 2025 r.

W godzinach porannych uczestnicy wizyty studyjnej wyruszyli z Białegostoku do Warszawy, skąd o godz. 15:00 odbył się wylot do Austrii. Po przylocie na miejsce docelowe o godz. 16:15 grupa została powitana przez koordynatora wizyty i przetransportowana do hotelu Wachaurehof w Melku, gdzie nastąpiło zakwaterowanie.

Wieczorem odbyło się spotkanie organizacyjne z koordynatorem, podczas którego omówiono plan pobytu, cele wizyty oraz zasady logistyczne. Dzień zakończył się wspólną kolacją w hotelowej restauracji.

Dzień II – 7 października 2025 r.

Po śniadaniu o godz. 7:30 uczestnicy wyruszyli do St. Pölten, stolicy landu Dolna Austria. Dzień rozpoczął się od oficjalnego powitania w siedzibie parlamentu landowego (Landhaus) przez przewodniczącego parlamentu Karla Wilfinga oraz wiceprzewodniczącego Gottfrieda Waldhäusla. Spotkanie miało charakter reprezentacyjny i pozwoliło uczestnikom poznać strukturę organizacyjną i kompetencje władz regionalnych Dolnej Austrii. W spotkaniu uczestniczyli również Mag. Cornelia Hofer - Zastępczyni kierownika działu ds. szkół w Urzędzie Rządu Krajowego, Mag. Thomas Obernosterer - Dyrektor parlamentu Dolnej Austrii oraz Denise Roeska – Pracownica dyrekcji Landtagu.

Podczas wystąpień gospodarze podkreślili znaczenie rolnictwa, w tym pszczelarstwa, w rozwoju lokalnej gospodarki oraz w promocji produktów regionalnych i ekologicznych.

Po części oficjalnej uczestnicy odbyli krótką wizytę po kompleksie Landhaus, podczas której zapoznali się z funkcjonowaniem instytucji samorządowych, architekturą budynku i zasadami ekologicznego zarządzania przestrzenią publiczną.

Następnie odbyło się spotkanie z prezesem Stowarzyszenia Pszczelarzy Dolnej Austrii, inż. Josefem Niklasem, które miało miejsce w sali Ostarrichisaal. Rozmowa dotyczyła struktury organizacyjnej stowarzyszenia, systemu szkoleniowego dla pszczelarzy oraz programów wsparcia finansowego oferowanych przez władze landowe.

Prezes przedstawił również aktualne wyzwania sektora, takie jak zmiany klimatyczne, choroby pszczół, presja na bioróżnorodność oraz kwestie dotyczące certyfikacji i marketingu miodu. Uczestnicy mieli możliwość zadawania pytań i wymiany doświadczeń z zakresu zarządzania pasieką oraz promocji produktów lokalnych w Polsce i Austrii.

Po zakończeniu spotkania uczestnicy zjedli lunch w restauracji Flieger-Bräu w St. Pölten, gdzie mogli spróbować lokalnych potraw.

Popołudnie poświęcone było wizycie w centrum edukacyjnym Warth-Aichhof (Szkoła Rolnicza Warth), które stanowi przykład nowoczesnego ośrodka kształcenia zawodowego i praktycznego. Uczestnicy zwiedzili pracownie dydaktyczne, laboratoria i warsztaty, w których uczniowie zdobywają umiejętności z zakresu rolnictwa, ogrodnictwa, pszczelarstwa i ekologii.

Dyrekcja szkoły zaprezentowała system kształcenia dualnego, łączącego naukę teoretyczną z praktykami zawodowymi w gospodarstwach i przedsiębiorstwach rolniczych.

Dzień zakończył się powrotem do hotelu w Melku i kolacją.

 Dzień III – 8 października 2025 r.

Po śniadaniu uczestnicy wyruszyli do pasieki Krasser w miejscowości Kettenreith. Gospodarz, doświadczony pszczelarz, zaprezentował nowoczesne rozwiązania technologiczne stosowane w gospodarstwie, w tym systemy monitorowania ula oraz sposoby pozyskiwania i przetwarzania miodu zgodne z zasadami ekologii.

Gospodarz szczegółowo omówił metody ochrony pszczół przed chorobami oraz sposoby ograniczania stosowania środków chemicznych. Szczególne zainteresowanie uczestników wzbudziła część poświęcona walki z warozą przy wykorzystaniu specjalistycznego urządzenia którego koszt przekraczał 3200 euro.

Następnie odbył się obiad w przedsiębiorstwie Beebar, po którym właściciel przedstawił uczestnikom wyjazdu swoją ofertę gdzie bardzo duży nacisk kładzie na edukację i szkolenia skierowane do szkół oraz osób zainteresowanych tematyką pszczelarską. Ciekawostką był fakt stworzenia dedykowanej wiaty oraz ścieżki edukacyjnej, gdzie można było poznać wszystkie fazy i cykle życia pszczół oraz pełnionych funkcji w ulu. Jest to element dywersyfikujący podstawową działalność pszczelarską.

Po południu grupa udała się do pasieki Pell w Kammern, prowadzonej przez rodzinne gospodarstwo specjalizujące się w nowoczesnych metodach przetwarzania miodu. Gospodarz omówił proces pozyskiwania miodu odmianowego, kontrolę jakości oraz zastosowanie technologii wspierających zarządzanie pasieką (m.in. czujniki temperatury i wilgotności w ulach).

Uczestnicy mogli także obserwować proces konfekcjonowania i etykietowania produktów oraz porozmawiać o znaczeniu promocji lokalnych marek w handlu detalicznym i internetowym.

Uczestnicy byli pod wrażeniem zorganizowanego na wzór paczkomatu punku, w którym lokalna społeczność, jak również podróżni mogą samodzielnie zakupić miód oraz produkty lokalne.

Wieczorem grupa wróciła do hotelu, gdzie odbyła się kolacja i podsumowanie kolejnego dnia wizyty studyjnej.

Dzień IV – 9 października 2025 r.

Po śniadaniu uczestnicy udali się do pasieki Stögerer w Willings, gdzie zaprezentowano praktyczne rozwiązania w zakresie ekologicznej gospodarki pasiecznej. Omówiono również aspekty prawne dotyczące sprzedaży produktów pszczelich, a także znaczenie jakości i autentyczności miodu dla konsumenta. Ponadto zaprezentowany został proces przetwarzania i pakowania produktów, a także sposoby utrzymania wysokich standardów jakościowych oraz kontaktów z klientami. Uczestnicy mieli możliwość obejrzenia zaplecza produkcyjnego i zadawania pytań dotyczących ekonomiki prowadzenia pasieki rodzinnej.

Przedstawiony został cały proces technologiczny prowadzący do produktu finalnego jakim są: miody, świeczki, octy czy produkty alkoholowe niskoprocentowe. Uczestnicy wyjazdu byli pod wielkim wrażeniem profesjonalizmu w organizacji produkcji, jak również marketingu i sprzedaży. W odczuciu uczestników było to modelowe gospodarstwo pszczele.

Kolejnym punktem programu była pasieka Brandl w Vestenpoppen. Właściciel pasieki podkreślał  rolę bioróżnorodności i utrzymania terenów przyjaznych dla owadów zapylających. Wizyta ta była szczególnie cenna dla osób zainteresowanych walką z warozą oraz chorobami pszczelimi.

Ostatnim punktem dnia była wizyta w destylarni Mayer Grant w Hollenbach, gdzie zaprezentowano proces destylacji regionalnych trunków oraz wykorzystanie miodu w produkcji nalewek i likierów. Uczestnicy poznali tradycyjne receptury oraz system certyfikacji produktów regionalnych w Austrii.

Dzień zakończył się wspólną kolacją w hotelu i podsumowaniem zdobytych doświadczeń.

Dzień V – 10 października 2025 r.

Po śniadaniu uczestnicy pożegnali się z koordynatorem oraz udali się na lotnisko. Po przylocie do Warszawy, uczestnicy zostali przetransportowani z powrotem do Białegostoku.

Podsumowanie:

Wyjazd studyjny pozwolił uczestnikom na wymianę doświadczeń, nawiązanie kontaktów międzynarodowych oraz inspirację do wprowadzania innowacji w lokalnych pasiekach.

Uczestnicy mieli okazję poznać austriacki model organizacji sektora pszczelarskiego, obejmujący zarówno działalność indywidualnych pasiek, jak również współpracę w ramach związków oraz stowarzyszeń pszczelarzy. Zaprezentowano również nowoczesne rozwiązania technologiczne, w tym system monitorowania uli, gospodarkę pasieczną przyjazną środowisku oraz działania na rzecz ochrony popularyzacji pszczół. 

Szczególne wrażenie wywarły przykłady integracji pszczelarstwa z turystyką wiejską oraz edukacją ekologiczną. Zdobyta wiedza i doświadczenie stanowią cenny materiał do dalszego rozwoju pszczelarstwa w regionie.